Inteligencja pozaziemska

Strona Polskiego Towarzystwa Astrobiologicznego.

Jakie są szanse wyewoluowania złożonego życia (wielokomórkowego)?
Czy wysokie stężenie tlenu w atmosferze planety jest konieczne dla wyewoluowania wielokomórkowego życia?
Jakie są szanse wyewoluowania inteligencji technologicznej – Równanie Drake’a.  

Julia Jakiela, Janusz Pętkowski, Tomasz Zajkowski, Kamil Muzyka


 Istota ‘water hole’
Credit

Żeby SETI (Search for Extraterrestrial Intelligence) mogło być uznawane za naukę, musi mieć następujące hipotezy:

1)     Inteligentne życie istnieje

2)     Istnieją sygnały od pozaziemskich inteligencji, które możemy wykryć

Jak zatem możemy odebrać sygnały?

Większość sygnałów radiowych dotyczących SETI, koncentrowało się od lat 60. wokół ‘water hole’ – pasma pomiędzy częstotliwościami 1420 MHz (związanej z linią wodoru 21 cm – długość fali dla tej częstotliwości) oraz 1640 MHz (odpowiada rodnikowi hydroksylowemu, długość fali 18 cm). Pasmo to jest wyjątkowo ciche i wolne od innych sygnałów, więc częstotliwość nadawana w tym paśmie mogłaby być stosunkowo łatwo wykryta. Już od lat ’60 ubiegłego wieku były podejmowane próby odebrania sygnałów od potencjalnych pozaziemskich inteligencji, między innymi: projekt Ozma (Drake) – 1960, Big Ear Survey (Ohio) – 1973-1995, SERENDIP – 1977 do teraz, Suitcase SETI (Arecibo) – 1982, HRMS – 1992.

Jak my możemy wysyłać sygnały?

Podejmowane są inicjatywy nadawania wiadomości do potencjalnych cywilizacji pozaziemskich drogą radiową. Przykładem może być przekaz z Arecibo nadany 16 listopada 1974 roku – 1000 kW wiadomość wysłana do kulistej gromady gwiazd M13, oddalonej o 23000 lat świetlnych, transmitowana przez 3 minuty na częstotliwości 2380 MHz, składająca się z 1679 znaków binarnych (23 x 73). Przekaz zawiera informacje o DNA (budujące je pierwiastki, cukry, zasady azotowe, liczba nukleotydów, podwójna helisa), postać człowieka, jego średni wzrost, ówczesną liczbę ludności, schemat Układu Słonecznego i dysku radioteleskopu w Arecibo.

Warto również wspomnieć o projekcie Arka 2.0, w ramach którego we współpracy Planetarium Centrum Nauki Kopernik, specjalistów w dziedzinie data science i pasjonatów satelitarnej komunikacji radiowej, kod genetyczny 24 najbardziej zagrożonych gatunków został przełożony na postać cyfrową i drogą radiową wysłany w kierunku egzoplanet. Więcej szczegółów.

Przekaz z Arecibo.
Credit: Arne Nordmann (norro), CC BY-SA 3.0 <http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/>, via Wikimedia Commons

Podjęto także próby fizycznego przekazania wiadomości. Przykładem może być Plakietka Pioneera – dwie aluminiowe płytki (15 x 23 cm) pokryte złotem z wygrawerowanymi informacjami o ziemskiej cywilizacji, umieszczone na sondach Pioneer 10 i Pioneer 11

Kolejnym przykładem podobnej inicjatywy jest Voyager Golden Record, czyli pozłacane dyski, które oprócz nadrukowanych symboli zawierają też dźwięki (włącznie z muzyką Mozarta czy Beethovena) i obrazy, dotyczące różnych kultur i natury, a także próbkę uranu-238 do datowania izotopowego. Zostały umieszczone na sondach Voyager 1 i Voyager 2 w 1977 roku.


W latach 60. Frank Drake zaproponował wzór, próbujący określić liczbę potencjalnych cywilizacji w naszej Galaktyce. Wzór ten jest nazywany Równaniem Drake’a i ma postać:

N = (R* × fp × ne × fl × fi × fc) × L

Gdzie :

N – liczba cywilizacji pozaziemskich, z którymi ludzkość może się komunikować

R* – szybkość powstawania gwiazd w naszej Galaktyce

fp – odsetek gwiazd, które mają planety

ne – średnia liczba planet znajdujących się w ekosferze gwiazdy, tj. na których może powstać życie

fl – odsetek planet w ekosferze, na których życie powstanie

fi – odsetek planet zamieszkanych, na których życie rozwinie inteligencję (czyli stworzy cywilizację)

fc – odsetek cywilizacji, które będą chciały komunikować się z ludzkością

L – średni czas istnienia takich cywilizacji

Opis wzoru na podstawie https://pl.wikipedia.org/wiki/R%C3%B3wnanie_Drake%E2%80%99a